دوره آموزش حرفه ای کسب و کار اینترنتی آغاز شد. همین الان ثبت نام کن!!

آشنایی با تعمیر و تکمیل چاههای نفت

آشنایی با تعمیر و تکمیل چاههای نفت

چاه توليد كننده نفت و يا گاز بعد از اينكه به بهره وري رسيد بنا به دلايل مختلف دچار مشكل شده و لازم است كه مورد تعمير قرار گيرد . اين تعميرات ممكن است توسط دكل ، دستگاه لوله مغزي سيار ، Well Head Services Crew انجام پذيرد . امروزه Coiled Tubing بعنوان يك واحد با كارآيي بسيار بالا مي تواند در طول يك سال بيش از صد چاه را تعمير نمايد .و اين در حالي است كه يك دكل نيمه سنگين به طول متوسط در طول يك سال قادر است چهار تا پنچ چاه را تعمير نمايد . تعميراتي كه توسط دكل انجام مي شوند بسيار گران تمام مي شوند…

لذا شركت ها سعي مي كنند عمليات تعمير را تا آنجا كه ممكن است بدون حضور دكل انجام دهند . شرايط تعمير هميشه بايد به گونه اي باشد كه بدون خطر و در شرايط كاملاً ايمن ميسر گردد . در هر صورت اتخاذ سيستم مناسب جهت تكميل ، نحوه برداشت از مخزن ، كيفيت اجزاي تكميل ، كيفيت سيمان پشت جداري ها و ميزان مقاومت و پايداري لوله هاي جداري ، خواص سيالات موجود در مخزن ، ميزان برداشت از مخزن ، خواص سنگ مخزن ، ضخامت لايه توليدي ، شرايط تكنونيكي و آب و هوايي و … همه عواملي هستند كه ميزان پايداري يك چاه را رقم مي زنند . در اين فصل خلاصه اي از مجموعه دلايلي كه منجر به تعمير چاه ها مي شوند بيان شده است و در ادامه سعي شده راههاي تعمير و رفع اشكال ارائه گردد .

1-1 دلايل عمده اي كه منجر به تعمير چاه مي شوند عبارتند از :
1- تعمير بعلت توليد گاز اضافي
2- تعمير بعلت نفوذ آب در حفره توليدي
3- تعمير بعلت توليد گاز و آب نمك اضافي
4- تعمير بعلت كاهش فشار تحتاني
5- تعمير بعلت وجود مانع آسفالتي و سازندي
6- تعمير بعلت دستيابي به ذخائر نفتي و يا گازي در ساير لايه ها
7- تعمير بعلت تعميق چاه
8- تعمير بعلت تجهيز چاه به رشته هاي تكميلي دو گانه جهت توليد از دو لايه مختلف
9- تعمير بعلت راندن رشته تكميلي حومه شهري بدليل قرار گرفتن چاه در منطقه مسكوني در اثر شهرسازي و پيشروي شهرها و ايجاد شهرك هاي جديد
10- تعمير بعلت تبديل چاه عمودي به چاه جهت دار افقي بر اثر كاهش توليد
11- تعمير بعلت تبديل يك چاه توليدي به چاه مشاهده اي
12- تعمير بعلت تبديل يك چاه مشاهده اي به چاه توليدي
13- تعمير بعلت تبديل يك چاه توليدي به چاه تزريق آبهاي زائد ناشي از واحدهاي نمكزدايي
14- تعمير بعلت تبديل يك چاه توليدي به چاه تزريق گازي
15- تعمير بعلت تبديل يك چاه توليدي نفت به چاه توليدي گاز
16- تعمير بعلت تبديل يك چاه حفره باز به چاه جداره پوش
17- تعمير بعلت آسيب ديدگي لوله هاي جداري
18- تعمير بعلت آسيب ديدگي لوله هاي جداري
18- تعمير بعلت اشكال در باند سيمان جداري با آستري و ارتباط بين لايه ها
19- تعمير بعلت رفع نشت لبه آستري
20- تعمير به علت تجهيز چاه به سيستم هاي مدرن ماسه گير مانند Gravel Pack , E.S.S
21- تعمير به علت كم شدن ميزان جريان خروجي و مجهز كردن چاه به پمپهاي درون چاهي
22- تعمير بعلت راندن رشته تكميلي زنده سازي
23- تعمير بعلت تعويض لوله هاي مغزي بدليل آسيب ديدگي
24- تعميز به علت تعويض اجزاء تكميل درون چاهي
25- تعمير بعلت ارتباط بين لاينر يا داليز با لوله مغزي
26- تعمير بعلت فروريختگي آستري يا جداري
27- تعمير بعلت خوردگي شديد بر اثر ماندن اسيد در لوله هاي جداري و آستري
29- تعمير بعلت تكميل هاي با تأخير به علت نبود تجهيزات در زمان حفر چاه
30- تعمير بعلت تعويض و تعمير شيرهاي تاج چاه
31- تعمير بعلت استاندارد نبودن يا عدم وجود تاج چاه مناسب در زمان تكميل
32- تعمير بعلت تعويض Tubing Head Spool
33- تعمير بعلت نشت چاه بر اثر عدم مقاومت مناسب زمين و نشت آب و نمك از جداري هاي سطحي
34- تعمير بعلت رفع انسداد و رفع مانع چاه
36- تعمير بعلت وجود ارتباط ميان مشبكها
37- تعمير بعلت دلايل منحصر فرد و نادر

1- توليد گاز اضافي ( Gas Coninig ) :
در يك چاه مولد نفت كه بصورت حفره باز تكميل شده باشد ممكن است پس از چند سالي كه از توليد چاه بگذرد بتدريج سطح تماس گاز و نفت در چاه پايين آمده و گاز بتواند وارد ناحيه توليدي چاه شود . توليد نفت باعث جايگزين شدن گاز و انبساط گاز در محدوده چاه مي شود و گاز بصورت مخروطي در منطقه نفتي وارد مي شود در اين صورت مقدار گاز توليدي همراه نفت ( Gas Oil Ratio ) از حد مجاز افزايش يافته و اين چاه بايد تعمير شود . اصرار بيشتر در جهت توليد از اين چاه منجر به هدر رفتن انرژي مخزن مي شود و بهترين تصميم بستن چاه و اقدام جهت تعمير مي باشد . براي تعمير اينگونه چاهها يك لوله آستري ( Gas Exclusion Liner ) در چاه رانده مي شود كه اين لوله آستري مي تواند تا انتهاي چاه رانده شده و سپس نقاط بهره ده بر روي آن مشبك شده و نفت توليد گردد و يا اينكه لوله آستري تا فاصله اي در چاه كه امكان توليد از حفره باز چاه را تا مدتهاي ديگر تأمين نمايد رانده مي شود و مجدداً چاه از قسمت حفره باز پاييني توليد مي كند .
دلايل بوجود آمدن مخروط گاز ( نفوذ گاز در چاه ) عبارتند از :‌
–        نزديك بودن ابتداي ناحيه توليدي چاه به سطح تماس گاز و نفت
–    توليد سريع و بسيار زياد از چاه كه باعث افت فشار سريع چاه و پايين آمدن سطح گاز گنبدي در ناحيه چاه و در نتيجه نفوذ گاز در داخل چاه مي شود .
در صورتيكه چاه بصورت جداره پوش ( Cased Hole ) تكميل شده باشد براي حذف مشبكهاي كه در ناحيه گازي قرار گرفته اند مي توان به روش زير عمل كرد .
ابتدا توسط مگنست ( نوعي سيمان بخصوص است كه براحتي در اسيد حل مي شود و از آن سيمانكاري مخزن استفاده مي كنند تا آسيب كمتري به مخزن وارد شود ) قسمت زيرين مشبكها كه در نفت قرار دارد را پوشانده و سپس با set كردن R.T.T.S ( نوعي توپك قابل بازيافت است كه جهت تزريق سيمان در عمق هاي مختلف و انسداد موقت چاه و تزريق اسيد و Hydraulic Fracturing و … از آن استفاده مي شود ) در عمقي بالاتر از قرار گرفتن مشبكها ، سيمان را در مشبكهاي گازي Inject كرده و بعد از Unset كردن RTTS‌ به Drill out سيمان و مگنست توسط اسيد بقاياي مگنست و قسمت نفتي مخزن را احياء نماييد .

2- نفوذ آب ( Water Coning ) :
در بعضي از چاه ها دليل تعمير آنها ورود آب از لايه هاي آبده زير نفت بداخل چاه مي باشد كه اين مسئله نيز مي تواند بر اثر نزديك بودن انتهاي چاه به لايه هاي آبدار باشد و با توليد زياد كه باعث افت فشار در لايه هاي نفت دار و درنتيجه نفوذ آب از لايه هاي پر فشار زيرين به لايه هاي كم فشار تر بالايي اتفاق بيافتد . در تعمير اينگونه چاهها در صورتيكه چاه بصورت حفره باز باشد مي توان قسمت انتهاي آن را با مجرابند سيماني مسدود نمود ( Plug Back ) و يا با راندن لوله استري قسمت هاي آبده را جدا كرده و سپس فواصل بالاتر را كه داراي نفت مي باشد مشبك نمود و همچنين اگر چاه بصورت جدار پوش ( Cased Hole ) تكميل شده باشد نيز مي توان مشبك هاي پاييني را كه توليد آب مي كند توسط سيمان مسدود نموده و در نقاطي بالاتر لوله جداري را مشبك كرده و چاه را تكميل نمود . براي تعمير اينگونه چاهها مي توان بدون حضور دكل توسط لوله مغزي سيار اقدام نمود .

3- توليد آب نمك اضافي :
در حالتي كه چاه با لوله آستري تكميل شده باشد مي توان با تزريق سيمان مشبكهاي آبده را مسدود نمود و سپس فواصل نفتي را در اعماق بالاتر مشبك نمود . در چاههاي حفره باز مي توان پلاگ سيماني در انتهاي چاه قرار داد سپس چاه را پس از آزمايش تزريق پذيري تكميل نمود در صورت عدم تزريق پذيري مناسب مي توان اسيدكاري چاه را برنامه كرد و در نهايت پس از آزمايش تزريق پذيري و احراز اهداف برنامه با نصب پلاك سيماني انتهاي چاه را مسدود نمود و يا با راندن آستري و مشبك كاري در فواصل مورد نظر چاه را احيا نمود .

4- توليد گاز و آب نمك اضافي :‌
در بعضي موارد خاص يك چاه كه از مخزني با كلاهك گازي بهره مي برد ممكن است در اثر توليد يا بهره برداري با حجم زياد چاه تواماً گاز و آب نمك توليد كند اصولاً نحوه بهره برداري و نحوه تكميل يك چاه عمر مفيد آن را رقم مي زند هر چه برنامه مطلوب تري جهت بهره برداري از يك چاه داشته باشيد نياز چاه به تعمير را به تعويق مي اندازيد . گاهي اوقات با كم كردن ميزان توليد توسط كاهنده سرچاهي مي توان توليدات چاه را كنترل نمود و از سرعت هجوم گاز و آب به قسمت توليدي چاه كاست اما در صورت رفع نشدن مشكل به موارد بالا مي توان رجوع نمود .

5- كاهش فشار تحتاني و فشار جرياني :
كاهش فشار تحتاني بر اثر بهره برداري مستمر و بي وقفه از چاه رخ مي دهد گاه سرعت بهره وري از چاه آنقدر بالاست كه مخزن براي استمرار در توليد دچار مشكل مي شود اين مسائل خود را بصورت افت فشار تحتاني و اختلال در توليد چاه نشان مي دهند . گاه اسيدكاري اين چاهها بسيار مطلوب جواب مي دهد در صورت برطرف نشدن مشكل ،‌ تعميق چاه يا رسيدن به قسمتهاي ديگر مخزن برنامه مي شود .

6- وجود مانع آسفالتي يا شني :
در ابتدا بايد ليتولوژي مانع را مشخص نمود كه اين مهم توسط Bailer و با استفاده از بكارگيري تراك Wire Line ممكن مي شود . بعضي از موانع كه ضخامت كمتري دارند توسط وايرلاين قابل رفع شدن هستند به همين منظور مي توان با Chisel Bailer مانع را تكه تكه نمود و ضمن جريان دادن چاه آن را از چاه خارج نمود . اما موانعي كه داراي ضخامت و مقاومت بيشتري مي باشند را مي توان پس از مشخص كردن جنس مانع حلال مناسب را انتخاب نمود . موانع آسفالتي يا زايلين و يا گازوئيل و موانع كربناته توسط اسيد كلريدريك و ديگر سازندها و موانع شني را مي توان توسط آب رفع نمود . لوله مغزي سيار جهت تميز سازي چاه و رفع مانع و جريان چاه و توليد نمودن آن و تميزسازي چاه تا عمق مورد نظر مناسب ترين و كم هزينه ترين انتخاب مي باشد . راندن ابزار جلوگيري از نفوذ شن مانند ( GRAVEL PACK يا ESS ) يا نصب آستري در مقابل ناحيه توليد شن و حذف قسمت شني يا شيلي طبق اهداف برنامه توصيه مي شود .

7- توليد نفت از لايه هاي زيرين :
در صورتي كه چاه بصورت Cased Hole تكميل شده باشد با تزرق سيمان در مشبكهاي موجود و آزمايش آنها و حصول اطمينان از انسداد آنها تعميق چاه تا عمق مورد نظر و راندن آستري و توليدي نمودن آن بصورت مشبك كاري در لايه هاي زيرين توصيه مي شود . تعميق چاه و تكميل چاه بصورت حفره باز نيز انتخاب دوم و كم هزينه تري محسوب مي شود . در صورتيكه چاه بصورت حفره باز تكميل شده باشد تعميق چاه تا عمق مورد نظر در لياه هاي جديد و راندن آستري تا قسمتي از چاه كه بايد حذف شود توصيه مي شود‌ ، سپس چاه را تا عمق نهايي تميز نموده و توليد از چاه بصورت حفره باز انجام گردد و يا با راندن آستري مي توان چاه را تكميل نمود .

8- راندن رشته تكميلي درون چاهي جهت توليد از لايه هاي مختلف :
اين تعمير معمولاً در مخازني كه دو يا چند لايه توليدي دارند و جهت توليد از تمامي لايه ها ناگزير به احراز مسيرهاي جداگانه مي باشد انجام مي گيرد . چاههاي چند مسيره ممكن است بعلت اختلاف فشار لايه ها و اختلاف خواص سيالات ردلايه هاي متوالي جهت تكميل انتخاب شوند مثلاً در تكميل چاههاي آب تيمور رشته تكميلي دوگانه غيراستاندارد بمنظور توليد از دو لايه ايلام و سروك بدليل اختلاف فشار اين دو سازند بهره ده در چاه رانده مي شود كه در اين ميدان به علت نبود وسايل تكميل چاه در مقطعي از زمان چاههاي حفر شده بصورت تكي و توليد از لايه ايلام تكميل شده اند كه در برنامه تعمير ، تكميل دوگانه لحاظ مي شود .

9- راندن رشته تكميلي حومه شهري :
بدليل موجود نبودن رشته تكميلي حومه شهري و كمبود وسايل درون چاهي يا بعلت پيشروي شهر به حومه در زمان حفاري چاه بدون تجهيزات حومه شهري در معرض توليد قرار گرفته است در صورت نياز تكميل حومه شهري ، پس از كشتن چاه ضمن تميزسازي و بررسي حفره چاه تا عمق نهايي رشته تكميلي حومه شهري در چاه رانده مي شود . ( رجوع كنيد به رشته تكميلي حومه شهري ) .

10- تبديل چاه پس از تعميق به چاه جهت دار يا جهت دار افقي :   
در برخي از ميادين مثل گچساران ، بي بي حكيمه ، پارسي و گاهي در ساير ميادين طبق اهداف برنامه چاه ، در عمليات تعمير ،‌ چاه بصورت جهت دار – افقي تعميق مي گردد كه كم شدن ضخامت لايه توليدي مهمترين عامل محسوب مي شود . طبق وضعيت چاه ممكن است يكي از حالات ذيل حادث شود :
1- در تكميل چاه به روش جداره پوش ، پس از گشودن پنجره و قرار دادن PLUG سيماني از درون جداري يا آستري عمليات Side Tracking انجام مي شود و چاه با از دست دادن يك قطره و تكميل با حفره كم قطرتري تكميل مي شود .
2- در صورتيكه چاه به صورت حفره باز تكميل شده باشد در صورت امكان عمق شروع انحراف از زير كفشك جداري – آستري چاه انتخاب مي شود . پس از حفاري تا رسيدن به حداكثر زاويه ، آستري با ساير مورد نظر در چاه رانده شده و سيمان مي گردد . سپس حفاري بصورت حفظ زاويه و جهت تا عمق نهايي ادامه يافته و چاه به يكي از حالات ذيل تكميل مي گردد :
الف : بصورت حفره باز تكميل مي شود .
ب : بصورت لوله پوش ( آستري ) تا انتهاي چاه تكميل و سپس مشبكها را ايجاد مي كنند گاهي چاه پس از رسيدن به حداكثر زاويه ساخت و سپس با حفظ زاويه و جهت تا عمق نهايي حفاري شده و نمودارهاي ارزيابي مخزن رانده شده ، با نصب پلاگ مگنستي تا عمق مورد نظر آستري بصورت OFF BOTTOM رانده مي شود و چاه بصورت توليدي حفره باز مي گردد .
3- حفره چاه بصورت جهت دار تا حداكثر زاويه ساخت 90 درجه حفاري ، آستري با سايز مورد نظر رانده و سيمانكاري مي گردد و سپس حفره چاه بصورت افقي تا عمق مورد نظر حفاري و چاه بصورت توليدي حفره باز افقي تكميل مي گردد .

11- تبديل چاه توليدي نفت به چاه مشاهده اي :
طبق درخواست اداره مهندسي نفت ممكن است چاهي بعنوان مشاهده اي تعمير گردد . در حالتي كه سطوح تماس گاز و نفت و آب در بخشي از ميدان مشخص نباشد و يا ابهاماتي وجود داشته باشد ، مشاهده اي نمودن چاه مد نظر مي باشد .

12- تبديل چاه توليدي نفت به چاه تزريقي آبهاي زائد :‌
براي چاه تزريق آبهاي زائد معمولاً يك لاسه ماسه سنگي (SANDSTONE) جهت تزريق انتخاب مي گردد و سيمان بندي لايه هاي ديگر جهت جلوگيري از آسيب ديدن آنها بايد مناسب باشد . سپس رشته تكميلي مناسب تا حداكثر عمق ممكن رانده شده و چاه تكميل مي شود .

 13- تبديل چاه توليدي نفت به چاه تزريقي آبي :‌
در مخازني كه انرژي رانش و توليد توسط آب مي باشد شارژ كردن قسمت آبده مخزن منجر به بهره برداري نفت بيشتري خواهد شد به همين منظور ممكن است يك چاه توليدي را از مدار توليد حذف نموده و با حذف مشبكهاي جديد را در قسمت آبده مخزن قرار داده و چاه را با راندن رشته تكميلي تزريق آبي تكميل نمود .

14- تبديل چاه توليدي نفت به چاه تزريقي گازي :‌
در مخازني كه انرژي رانش و تودليد نفت توسط كلاهك گازي تأمين مي شود شارژ كردن قسمت كلاهك گازي مخزن منجر به بهره برداري نفت بيشتري خواهد شد به همين منظور ممكن است يك چاه توليدي را از مدار توليد حذف نموده و با حذف مشبكهاي قبلي مشبكهاي جديد را در قسمت گازي مخزن قرار داده و چاه را با راندن رشته تكميلي تزريق گازي تكميل نمود .

15- نرسيدن به اهداف تعمير و تكميل چاه بصورت خارج از برنامه :‌
در بعضي موارد ممكن است حين عمليات تعمير چاه با هدف اوليه تبديل چاه به توليدي نفت تعمير چاه به اهداف پيش بيني نرسد و با هماهنگي مهندسي نفت ، چاه به يكي از حالت هاي مذكور تبديل گردد . در هر يك از موارد پس از اتمام عمليات رشته تكميلي خاص براي هر مورد وجود دارد كه طبق استانداردهاي موجود رانده خواهد شد .

16- تعويض لوله هاي مغزي بدليل آسيب ديدگي :  
در اين صورت ابتدا چاه را كشته سپس رشته تكميلي را از چاه خارج نموده و بعد از تميزسازي چاه بصورت مرحله اي ( در ابتدا توسط Mill يا مته مناسب تا لبه آستري “7 و در صورت وجود آستري “5 توسط مته مناسب تا لبه آستري لوله پايين انجام داده در صورت نياز چاه تا عمق نهايي تميز شود و سپس رشته لوله هاي مغزي سالم و نو را در چاه برانيد .

17- ارتباط بين لوله مغزي با داليز :
در اين صورت ابتدا چاه را كشته سپس رشته تكميلي را از چاه خارج نموده و بعد از تميزسازي چاه لوله هاي مغزي جديد را در چاه برانيد .

18- فروريختگي جداري يا آستري :
چنانچه فروريختگي جداري يا آستري درون چاه اتفاق بيافتد در ابتدا سعي در باز كردن مسير و بهسازي حفره چاه با ابزارهاي مختلف مي شود . در صورت موفقيت عمليات فوق تميزسازي چاه تا عمق نهايي صورت گرفته و سپس با پس آويز كردن آستري يا راندن جداري تا سطح چاه تكميل شود . در صورت عدم موفقيت در گذر از فروريختگي و چاه حفاري كنار گذر از اعماق بالاتر انجام مي شود و پس از رسيدن به عمق مورد نظر و راندن آستري ، ادامه حفاري تا عمق نهايي صورت مي گيرد كه ممكن است چاه بصورت حفره باز يا بسته تكميل شود .
19- تعمير لوله هاي جداري ( Casing Repairs ) :
لوله هاي جداري درون يك چاه بنا به دلايل مختلف ممكن است نياز به تعمير پيدا كنند البته نكته قابل توجه در مورد لوله هاي جداري غيرقابل تعويض و ترميم بودن اين لوله ها مي باشد و مشكلات لوله هاي جداري را مي توان به صورت ذيل بسته بندي نمود :
1- سوراخ شدن لوله جداري بر اثر مناسب نبودن سيمان پشت جداري به مرور زمان و در اثر توليد طولاني از آن و نازك شدن ديواره داخلي لوله جداري بر اثر عوامل خوردگي .
2- مناسب نبودن سيمان بندي پشت لوله و درنتيجه اعمال مستقيم فشار بر لوله جداري كه در نهايت منجر به مچالگي آن مي گردد .
3- پشت لبه آستري ( Liner Lap ) بر اثر مناسب نبودن سيمان اطراف فصل مشترك آستري و جداري در قسمت يك لوله جداري ممكن است فقط داراي منافذي در خود باشد كه در اين صورت قسمت آسيب ديده را توسط نمودار مشخص نموده و با انسداد زير قسمت آسيب ديده و تزريق سيمان آنها را مسدود مي نمايند و يا ممكن است كه كاملاً مچاله ( Collapse ) شده باشد كه در اين صورت بايد قسمت شكسته شده را آسياب ( Mill )‌ كرد . در هر دو حالت پس از تعمير لوله جداري آسيب ديده يك لوله جداري جديد بر روي آن نكشيده و سيمان مي گردد . اگر مچالگي جداري آنقدر شديد باشد كه عبور از آن ممكن نباشد بايستي از قسمت آسيب ديده و زير آن چشم پوشي كرد و با Side Tracking‌ حفره جديدي را جهت رسيدن به مخزن برنامه نمود . البته تكنيك هاي جديدي مانند Metal Skin نيز جايگزين شده كه با كشيدن پوسته اي از جنس جداري و Hang كردن آن منطقه آسيب ديده را Cover مي كنند .
در قسمت دوم با اندازه گيري فشار فضاهاي حلقوي ( ‌فشار بين لوله هاي جداري مختلف ) بوجود نشتي پي مي برند و با راندن نمودار CBL/VDL/CCL/GR وضعيت سيمان پشت جداري را بررسي نموده كه اگر اين نفوذ فشار از پاشنه ( Shoe ) لوله جداري باشد با Punch كردن قسمتي از لوله و تزريق سيمان از قسمتي كه در طول لوله جداري باشد توسط RTTS ( نوعي پكر قابل بازيافت ) و يا توسط Cement Retainer سيمان را با فشار بالا Squeeze كرده و نشتي را از بين مي برنند و چنانچه اين مشكل از بالاي مجموعه باشد با عمليات Top Job سيمان را از طريق Side Valve در فضاي پشت جداري تزريق مي كنند حجم سيمان را با توجه به مقدار هرزروي سيمان قبلي انتخاب مي كنند . در حين انجام اين عمليات نبايد در چاه لوله باشد چون ممكن است جداري Collapse و لوله ها در چاه بمانند . در هنگام تزريق سيمان فشار نبايد از Collapse pressure جداري بيشتري شود.

20- تعمير به علت نشت لبه آستري ( Liner Lap ) :
در صورت نشت لبه آستري كه با آزمايش فشار و يا آزمايش خشك لبه آستري مشخص مي شود بايد به اندازه كافي ( بستگي به ميزان تزريق پذيري دارد ) سيمان Squeeze شود و مجدداً آزمايش فشار شود تا نتيجه مطلوب حاصل شود . براي برطرف كردن اين مشكل مي توان با اضافه كردن آستري و عمليات Tie Back مشكل را حل نمود .

21- تعمير بعلت قطع ارتباط بين مشبك هاي درون چاه :
گاهي اوقات رديف آخر مشبكها در قسمت آبده مخزن قرار مي گيرند و لازم است كه اين مشكبها از مدار توليد خارج شوند . در اين عمليات ضمن نصب Cement Retainer در بالاي مشبكهاي مورد نظر و تزريق سيمان ، آنها را مسدود مي نمايند . حجم سيمان بگونه اي انتخاب مي شود كه باعث انسداد مشبكهاي بالايي نگردد و يا با قرار دادن سيمان توسط لوله مغزي سيار ته چاه را مي توان حذف نمود .
22- تعويض و تعمير شيرهاي تاج چاه
 ( Chang & Repair Of Well Head )  
تعمير و تعويض شيرهاي سرچاه توسط Well Head Services و با نظارت مهندسي بهره برداري انجام مي شود اما چنانچه مشكل به گونه اي باشد كه نياز به كشتن چاه و حضور دكل باشد عمليات تحت نظر اداره حفاري انجام مي شود . پس از Lubricate Bull Head با گل مناسب و نصب مجرابند و حصول اطمينان از صحت آن توسط آزمايش فشار ، تاج چاه را پياده و قسمت هايي كه اشكال دارند را تعويض و يا تعمير مي كنند . چنانچه كه Safety Factor وجود داشته باشد بدون حضور دكل عمليات انجام مي گيرد .

23- نشت در ادوات سرچاهي ، تكميل ناقص و غير استاندارد : 
در بعضي مواقع بدليل عدم وجود كالاي مناسب در زمان حفاري تاج چاه بصورت ناقص تكميل مي شود يا بدليل نشت در ادوات سرچاهي ضمن كشتن و ايمن سازي چاه ، تاج چاه بصورت استاندارد تعويض و تكميل مي گردد .

24- مانده درون چاه :
بدليل وجود مانده درون چاه ( درون رشته تكميلي / جداري / آستري يا حفره باز ) طي عمليات تعمير ، رشته تكميلي خارج و با ابزار مناسب مانده درون جداري يا آستري خارج رشته تكميلي جديد رانده مي شود . در صورت عدم موفقيت در خارج سازي مانده درون جداري يا آستري يا حفره باز پس از نصب پلاگ سيماني بالاي مانده در حفره باز و يا پس از گشودن پنجره از درون جداري در تكميل بسته ، حفاري كنارگذر انجام و آستري جديد رانده و ادامه حفره چاه طبق برنامه مورد نظر ، حفاري و چاه بصورت حفره باز يا لوله پوش تكميل مي گردد .
ممكن است طبق برنامه پيش بيني چاه اهداف جديد بصورت حفاري جهت دار يا افقي باشد در صورتيكه عمق شروع انحراف بالاتر از مانده باشد پس از باز كردن پنجره و قرار دادن Cement Plug حفاري جهت دار با افقي انجام و آستري هاي مناسب رانده و سيمانكاري مي گردد و نيازي به درگير شدن و خارج سازي مانده نمي باشد .
ممكن است مانده ابزار چاه پيماني يا نمودار گيري باشد در صورتيكه مانده بالاتر از عمق شروع انحراف باشد ابتدا مانده را از چاه خارج نموده ، سپس با توجه به عمق نقطه شروع انحراف ( K.O.P ) عمليات باز كردن پنجره و قرار دادن Cement Plug ، حفاري جهت دار يا جهت دار / افقي انجام مي گيرد .

25- رفع مانع و زنده كردن و به جريان انداختن چاه ( Bring In ) :
گاهي اوقات در اثر توليد و ايجاد موانع مختلف در مسير توليد ، پس از مدتي از ميزان بهره دهي چاه كاسته و يا توليد كلاً قطع مي شود . دلايل مختلفي
مي تواند باعث بروز اين پديده گردد . چنانچه سرعت جدايي گازهاي همراه
( Associated Gas ) آنقدر باشد كه منجر به تغليظ نفت و سنگين شدن ستون توليدي گردد توليد چاه پس از مدتي توقف مي شود . عوامل پوسته اي ( Skin Effect ) كه خود متأثر از گل حفاري و تغييرات خواص سنگ مخزن مي باشد را نبايد فراموش كرد . ايجاد موانعي كه خود متأثر از توليد سازند مي باشد منجر به ايجاد Bridge و مسدود شدن ( Plug ) چاه مي شود تكه هاي سازند به همراه نفت سنگين وقتي در شرايط تودليد ، دما و فشار اوليه را از دست مي دهند سخت شده و چاه را مسدود مي كنند . اين موانع در صورتيكه چندان بزرگ نباشد با Coiled Tubing قابل مرتفع شدن مي باشد . اصول كار ايجاب مي كند كه ابتدا توسط Bailer نمونه اي از مانع تهيه و Lithology آن مشخص شود و سپس توسط لوله مغزي سيار و با استفاده از Down Hole Motor در BHA و انتخاب حلال مناسب جهت رفع آن اقدام شود . معمولاً جهت رفع موانع كربناته از Acid و براي رفع موانع آسفالتي از Xylene و يا GasOil استفاده مي شود . چنانچه Coiled Tubing قادر به رفع انسداد نباشد بايد توسط دكل اقدام به رفع مانع شود .

26- تعويض Tubing Head Spool :
جهت تعويض Tubing Head Spool‌ بايد بعد از كشتن چاه دو Safety Factor در زير Tubing Head Spool قرار داده و سپسپ اين قطعه را كنار گذاشته و Tubing Head Spool جديدي را جايگزين نمود . اين دو Safety Factor عبارتند از :
1.7″Bridge Plug Or Cement Plug @ 7″ Liner
2.RTTS Plug @ 9 5/8 Casing
بعد از نصب اين دو Plug در چاه و تست آنها و حصول اطمينان از سالم بودن انها ، مي توان شيرهاي فورانگير را كنار گذاشت و Tubing Head Spool‌ جديد را جايگزين نمود .

 

 

مقاله آشنایی تعمیر و تکمیل چاه های نفت توسط کارشناسان واحد تحقیق و توسعه مجموعه دانش ایرانیان شایسته جمع آوری گردیده است.

 

مطالب مرتبط
3 دقیقه

آشنایی با ایمنی و بهداشت HSE

علی اصغری

ایمنی و بهداشت HSE از آنجایی که مدیریت بهداشت ، ایمنی و محیط زیست HSE، از موارد کلیدی و بسیار مهم در اجرای عملیات پیمانکاری می باشد . لذا لازم است تا با رعایت سطوح مختلف HSE در سازمان ها و پیمانکاران تحت پوشش ایشان نقش مهمی در کاهش ریسکها و خطرات کاری و در […]

30 دقیقه

آشنایی با پمپ های صنعتی

کاربر 120

آشنایی با پمپ های صنعتی انواع پمپ می دانیم که مایعات دارای شکل ثابتی نیستند به همین دلیل برای جابجایی آن ها از روش اختلاف فشار استفاده می شود تا بتوان آن ها را انتقال داد. که برای این کار از پمپ ها یا تلمبه استفاده می شود.عملیاتی که برای ایجاد اختلاف فشار و جابجایی […]

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سبد خرید
Subtotal 0 تومان